Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri

Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri
Paylaş

İnsanlar, her zaman yeteri kadar kitap okuyamadıklarından şikayet ederler. Bazı insanlar da bu durumun aksine, okuduğunu anlayamamaktan dert yanar. Peki, hem bir kitap hızlı bir şekilde okuyabilmenin ve hem de bunu anlamlı bir şekilde yapabilmenin mümkün olduğunu söylesem? Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri ile sizlere bir kitabı çok kısa bir sürede okıyabilmek ve bir dakikada okuyabildiğiniz kelime sayınızı, orta vadede iki katına çıkarmanın basit bir şey olduğunu söylersem şaşırır mısınız?

İnternette çok fazla “Hızlı okuma kursu, Bir yada 400 sayfalık bir kitabı 1 saatte bitirin.” Tarzında sloganlar içeren sosyal medya ve Google reklamları görüyorum. Bunların bir kısmı işe yarasa bile geri kalan çoğunluk kısım tamamen safsatadan ibarettir. Bir zamanlar Beyaz Show programına bir çocuk gelmişti ve 250 sayfalık bir kitabı birkaç dakika içerisinde okuyabilmişti(!) Sizce bu şekilde okuyabilmek mükün mü? Ben cevap vereyim; amacınıza göre değişir. Bazı teknikler ile paragrafların giriş ve son cümlelerini, özel isimleri, italic yazıları ve  rakamları hızlı bir şekilde taramanız mümkün ama bu tarama tam anlamıyla bir okuma değildir, adı üstünde taramadır.

Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri

Size göre hızlı okuma ne demektir? Bi kitabı ne kadarlık bir süreç içerisinde bititirseniz sizin için hızlı olmuş kabul edilebilir? Her kitap için aynı süreyi tutmak mantıklı mıdır? Şöyle bir gerçek vardır, aslında her kitap baştan sona okunmak için yazılmaz. Benim kütüphaneme ilk defa  giren insanların azğından çıkan ilk cümle “Gerçekten hepsini okudun mu?”  oluyor.  Size tecrübe ile sabit bir tespitte bulunacağım, eğer size bu tarz bir cümle kuruyorsa o kişi gerçek bir kitap kurdu değildir demektir. Çünkü gerçek kitap kurtları bilir ki bazı kitaplar sadece araştırmalarda kaynak olarak kullanılır. Örneğin, araştırma yapacağınız bir konu hakkında alacağınız bir kitapta, sadece araştırma konunuz için gerekli kısımları incelersiniz. Bu durumda bir kitabı belki otuz dakika içerisinde bile bitirebilirsiniz. Peki bu bir hızlı okuma mıdır?

Örnek vermeye devam edecek olursak,  akademik amaçla yazılmış olan bilimsel kitapları okuma hızımızla, roman ve hikaye okuma hızımız aynı mı olmalıdır? Size dürüst olmam gerekirse beni en çok etkileyen kitaplardan birisi olan İki Şehrin Hikayesi kitabının bazı heyecanları yerlerinde gereksiz konuşmaları ve okumak istemediğim yerleri atlayarak asıl olayın gerçekleştiği anı okumaya çalışıyordum. Bu da esasında bir hızlı okuma tekniğidir.

Sizlere Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri yazısı ile anlatmak istediğim olay herkesın hızı kendinedir mantığı. Ne okuduğunuz, kaç yaşında olduğunuz, kitabın konusu, yazım üslübu, ebatları ve daha birçok şey sizin okuma hızınızı etkileyecektir. Bir arkadaşınız sizin bir saaate 50 sayfa okuduğunuzu duyduğunda, kendisinin bir saatte 100 sayfa okuduğunu iddia ediyorsa üzülmeyin. Belki de  o bir aşk romanı okurken siz çok ağır bir dil ve bilgiler içeren bir bilim kitabı okuyorsunuzdur.

Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri Nelerdir ?

1-  Sesli okumaktan vazgeçin; İnsanların bazı durumlarda neler yapabilecekleri önceden belirlenmiştir. Örneğin bir insan konuşmada dakikada 200 kelime söyleyebilirken, içten bir konuşma ile bu sayı birkaç katına çıkarabilmektedir. Bu durum, yapacağınız aktiviteye dahil olan kaslarla ilgilidir. Konuşurken onlarca kaslarınızı, ses tellerinizi, organlarınızı kullanırsınız  fakat göz ile okuma yaparken kullanacağınız iki şey vardır ; gözünüz ve beyniniz. Bu durumda hemen bir şeyler okurken fısır fısır konuşmayı keserek içinizden yani sadece gözleriniz ile bakarak okumaya başlamalısınız. İçinizden okuyun derken, iç sesi kullanmanızdan bahsetmiyorum. Bunu engellemenin en iyi yolu sakız çiğnemektir. Okurken sakız çiğnerseniz içinizden kelimeleri tekrar etmek zorunda kalmazsınız ve bu sayede sadece gözlerinizle okuma yapma alışkanlığını kazanabilirsiniz.

2- Göz Kasları Egzersizleri ; Birinci maddeyi iyi bir şekilde yapabilmeniz için göz kaslarınızı çalıştırmanız ve güçlendirmeniz gerekecektir. Bunun için birçok farklı egzersiz ve video bulunmakta. Bilgisayarınıza indirebileceğiniz bir uygulamanın linkini buraya bırakıyorum. Bu sayede günlük olarak egzersizler yapabilir ve gelişiminizi takip edebilirsiniz. Unutmayın göz kaslarınız ne kadar güçsüzce, o kadar az okursunuz.

3- Her şeyi okumayı bırak :  Bir kitabı okumak demek, onu tam anlamıyla her şeyini, her bir kelimesini okumak değildir.  Size yukarıda İki şehrin hikayesi kitabında da örnek verdiğim gibi, örnek verecek olursak bir idam sahnesini beklerken, o idam sahnesi ile alakasız olan bazı kelimeleri ve cümleleri hızlıca geçtim. Bunu yapabilmeniz neyin gereksiz olup neyin gerekli olduğunu anlayabilmeniz için yeteri kadar edebi birikime ve kitap okuma alışkanlığına sahip olmanız gerekir.

4-  Seviyeye Uygun Kitap : Herkes Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar kitabından alıntı paylaşıyor ve övüyor diye, siz de gidip o kitabı almamalısınız. Kendi seviyeniz neyse onu kabul edip, kendi seviyenize ve zevklerinize uygun olan bir kitap seçmelisiniz. Lise öğrencisi bir gence Osmanlı tarihi hakkında bir kitap verirsek sıkılabilir ama kendi seviyesine uygun bir roman verirsek çok kısa bir sürede bitirebilir.

5-  Okurken Geri Dönme :  Eminim hepiniz bir şeyler okurken birden durarak kendinize “Ya ben ne okudum? Önceki paragrafta ne yazıyordu?” diye sormuşsunuzdur. Artık bunu yapmaya bir son vermelisiniz.  Bunu yapmanızın sebebi, okurken başka bir şey ile beyninizi meşgul etmenizdir. Örneğin kitap okurken “Acaba ne yemeği yesem?” diye düşünürseniz, beyin hem yemek planı yapıp hem de okuma yapamayacağı için anlayamamanız normal olacaktır. Kitap okurken sadece kitaba odaklanmayı ve okuduğunuz her metni anlamadığınız anda geri gitmeyi aklınızdan çıkarınız.

6-  Kelimeleri Grup Şeklinde Görmek ; Bazı insanlar bir şeyler okurken kelimeleri toplu bir halde görmek yerine, yeteri kadar okumamaktan ve göz kaslarının yetersizliğinden dolayı kelimeleri tek tek görür. Bunun üstesinden gelebilmek için bir çok farklı teknik bulunmakta. 2. Maddede belirttiğim göz kasları egzersizlerine ek olarak, kelimeleri bir grup halinde görebilme ve içten okuyabilme kabiliyetinizi arttıracak olan spreeder uygulamasının linkini de buraya bırakıyorum. Dilediğiniz metni bu uygulamaya yapıştırarak, hızlı bir şekilde gözününüzün önünden geçmesini bu sayede hem kelime gruplarını görmenizi hem de gözle okumanızı sağlayabilirsiniz.

Diğer yazılar için tıklayınız.

by Samet Tuncay

Araştırmacı, yazar, bil bilimci.

0 Replies to “Etkili ve Hızlı Okuma Yöntemleri”