Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Açılışı

Paylaş

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Açılışı, Yapısı ve Çalışmaları..

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışı çok sancılı bir süreçle sağlanmıştır. Meclis açılmadan önce, işgalci güçler tarafından İstanbul’da son Meclis-i Mebusan toplantısı basılarak dağıtılmıştır.Bu baskının yarattığı kargaşayı çok iyi kullanan Mustafa Kemal, hızla Ankara’da yeni ve bağımsız bir meclis için çalışmalara başladı. Bu çalışmalar neticesinde “Büyük Millet Meclisi” 23 Nisan 1920 Cuma günü açıldı. Cuma olmasının sebebi, islami açıdan önemli bir gün olmasıdır.

Meclis’in açılışı ile Heyet-i Temsiliye’nin de görevi bitmiştir. Meclise seçilen vekillere bazı şartlar getirilmiştir. Bunlar 25 yaş sınırı, geçmişte yüz kızartıcı br suç işlememiş olması ve gayr-i müslim olmaması. Ayrıca dağıtılan Meclis-i Mebusan üyelerinden Anadoluya geçen mebuslar da katılmıştır. Meclisin ilk işi, Mustafa Kemal Paşayı meclis başkanlığına atamak olmuştur. Meclis, hızla bir hükümetin kurulmasına karar vermiştir. Mustafa kemalin kurduğu 7 kişilik Geçiçi İcra Heyeti ile kuvvetler ayrlığının bir parçası olan yürütme faaliyete başlamıştır. Dağıtılan Mebusların da katılımıyla Büyük Millet Meclisi, ülkenin dört bir yanından ve her sınıftan insanın temsil edildiği bir halk meclisi olmuştur. Meclisin esas aldığı en önemli nokta, halkın üstünlüğüdür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Açılmasından Sonra Ne Oldu?

Büyük Millet Meclisi açlışısından sonra, bundan rahatsızlık duyanlar arasında başta İstanbul hükümeti (Damat Ferit Paşa) olmak üzere bir çok işgalci devlet bulunmaktaydı. Meclis faaliyetlerini baltalamak, büyümelerini engellemek için çeşitli isyanlar başlatılmıştır. Hemen Mustafa Kemal Paşa ve arkadaşları hakkkında idam karaı çıkartılmış ve hain ilan edilmiştir. Bu isyanların başlatılma şekilleri farklı olsada amaçları sadece Büyük Millet Meclisini durdurmakt. Çeşitli bölgelerde kimi zaman din kisvesi kimi zaman da para kullanılarak isyanlar başlatılmış ama bu isyanlar Kuvay-i Milliye tarafından bastırılmıştır. İstanbul Hükümeti Tarafından başlatılan isyanlara örnek vericek olursak en büyüklerinden birisi olan Anzavur Ayaklanması (1 Ekim 1919-16 Nisan 1920) eski bir osmanlı subayı olan Ahmet Anzavur tarafından başlatılmıştır. Bu isyanlar dışında İstabul hükümeti ve İşgalciler tarafından desteklenmeyle başlatılan(Sebeplerinden yukarıda bahsettim.) isyanlar da vardır. Kısaca isimlerini söylemek gerekirse; Konya İsyanları- Yozgat-Zile Ayaklanmaları (15 Mayıs-30 Aralık 1920)- Millî Aşiret Ayaklanması (1 Haziran-8 Eylül1920)- Şeyh Eşref Olayı (26 Ekim-24 Aralık 1919)- Afyon Ayaklanması- Koçkiri Aşireti Ayaklanması (6 Mart 1920-17 Haziran 1921- Cemil Çeto Olayı (Mayıs-Haziran 1920) Kuvay-i Milliye mensubu olup, düzenli orduya katılmayı redden bazı birlikler de ayaklanmıştır. Bunlar arasında en dikkat çekeni, yukarıda bashi geçen isyanları bastırıp kendisi isyan eden Çerkez Ethem isyanıdır.

Bu isyanların sorumlularını, askerden kaçanları, Büyük Millet Meclisine baş kaldıranların hızlıca yargılanmaları için İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur. Bu mahkemeler, zor zamanda hızlı karar alma mekanizması için büyük adımlar olmuştur. Ayrıca İstiklal Mahkemeleri tarafından Osmanlı’yı resmen dağıtan antlaşma olan (fakat meclis tarafından onaylanmadığı için ölü doğan bir antlaşmadır.) Sevr’i imzalayan temsilciler vatan haini ilan edilmiştir. İstiklal Mahkemelerinin temelini oluşturmak için bazı kanunlar çıkarılmıştı. Bunlar “Hıyanet-i Vataniye Kanunu”, Firariler Hakkında Kanun olarak sıralanabilir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Açılışında Basının Önemi

Türkiye Büyük Millet Meclisi açılış döneminde ve Milli Mücadele döneminde Mustafa Kemal Paşa basını “4. Kuvvet” olarak görmüştür ki bu çok doğru bir yaklaşımdır. Basın aracılığıyla Avrupa’ya ve dünyaya seslerini duyurmaya çalışmışlar ve Osmanlı’nın her yerinde yaşayan insanları bu yolla davalarına çağırmışlardır. Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi’nin Kurulması ile birlikte,İstanbul’da ve Anadolu’da olmak üzere iki farklı kolda ivedilikle gazeteler kurulmuş ve bir süre sonra bu gazeteler Anadolu Ajans’ı kurularak ona bağlanmıştır. Büyük Millet Meclisinin ilk resmi gazetesi “Ceridey-i Resmi” olmuştur.